ภายใต้สภาพแวดล้อม ของการใช้ชีวิต และการดำเนินธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงเร็ว และคาดเดาได้ยาก การทำนายสภาวการณ์ของสภาพแวดล้อม ในอนาคตว่าจะเป็นดังเช่นปัจจุบัน หรือเป็นไปในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง ย่อมมีโอกาสผิดพลาดได้อย่างง่ายดาย และที่มาของความเสี่ยง ที่สำคัญขององค์กร องค์กรที่เตรียมพร้อม สำหรับอนาคต จึงมักมีการคาดการณ์สภาพแวดล้อมขององค์กร ว่าสามารถเกิดขึ้นได้มากกว่าหนึ่งรูปแบบ และมีการออกแบบกลยุทธ์ และวางแผนรองรับสำหรับแต่ละรูปแบบ ของสภาวการณ์ที่มีโอกาสเป็นไปได้ในอนาคต
พอล เจ. เอช. โชว์เมคเกอร์ (Paul J. H. Shoemaker) ได้ให้คำแนะนำว่าการวางแผนสำหรับสภาวการณ์ที่ต่างกันในอนาคตเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยลดความคาดเคลื่อนหรือการมองข้ามสิ่งสำคัญของการกำหนดสมมติฐานสถานการณ์ในอนาคตและช่วยเพิ่มมุมมองของการคาดการณ์อนาคตและการกำหนดทางเลือกของแผนและกลยุทธ์สำหรับองค์กรเพื่อให้องค์กรสามารถบรรลุเป้าหมายตามที่ได้กำหนดไว้
โชว์เมคเกอร์ได้ระบุว่าการพัฒนา Scenario เป็นเครื่องมือสำคัญของการวางแผนในโลกที่ไม่แน่นอน โดย Scenario Planning แตกต่างจาก Contingency Plan (หรือแผนฉุกเฉิน หรือแผนบริหารความต่อเนื่อง) ตรงที่มีการคำนึงถึงปัจจัยความไม่แน่นอนมากกว่าหนึ่งปัจจัย ในขณะที่ Contingency Plan จะเน้นที่การจัดการเพื่อรองรับความไม่แน่นอนเพียงปัจจัยเดียว นอกจากนี้ Scenario Plan ยังแตกต่างจาก Sensitivity Analysis ตรงที่ Sensitivity Analysis เน้นการวิเคราะห์ผลกระทบของตัวแปรใดตัวแปรหนึ่งเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงจากค่าใดค่าหนึ่งเป็นค่าอื่นๆ
ฉากทัศน์หรือ Scenario มักจะไม่ได้เป็นการบรรยายถึงความซับซ้อนของสภาวการณ์ที่เกิดขึ้นจากอิทธิพลของหลายปัจจัย แต่เป็นความพยายามที่จะบ่งชี้ถึงรูปแบบ (Patterns) หรือกลุ่มก้อน (Clusters) จากสภาวการณ์ที่หลากหลายนับร้อยพันหรืออาจถึงล้านสภาวการณ์ที่เป็นไปได้ (หากใช้คอมพิวเตอร์ช่วยคำนวณ) โดยเน้นการนำเสนอที่ทำให้ผู้ใช้สามารถเข้าใจทางเลือกของสภาวการณ์ที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคตได้อย่างง่ายดายและมีจำนวนทางเลือกที่ไม่มากจนเกินไป
Scenario Planning เป็นการวางแผนสำหรับใช้ในสถานการณ์ที่แตกต่างกันที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้ในอนาคต โดยมีขั้นตอนการดำเนินการหลักสามกลุ่มกิจกรรมคือ การวิเคราะห์แนวโน้มหลักและความไม่แน่นอนที่สำคัญและสามารถกำหนดอนาคต การพัฒนา Scenario หรือฉากทัศน์ หรือกรณีสภาวกรณ์ที่สำคัญและเป็นไปได้ในอนาคต และการวิเคราะห์เพื่อกำหนดกลยุทธ์หรือแผนเพื่อรองรับสำหรับแต่ละฉากทัศน์ที่อาจเกิดขึ้น
Scenario Planning จึงเป็นวิธีการวางแผนที่มีความสอดคล้องกับสภาพการณ์ที่มีความไม่แน่นอนและยากที่จะคาดเดาได้อย่างถึงต้อง ในบทความต่อไปอธิบายถึงขั้นตอนการวางแผนตามสถานการณ์ไว้ทั้งหมด 10 ขั้นตอน ที่โดยโชว์เมคเกอร์ได้แนะนำไว้